کربن فعال:
کربن فعال (به انگلیسی: Activated carbon) یا کربن اکتیو به گروهی از مواد کربنی با پوکی و سطح داخلی بالا اطلاق می‌شود که به‌دلیل مساحت داخلی قابل توجه، ساختار پوک و منفذی، ظرفیت جذب بالا، قابلیت فعال‌سازی مجدد سطح و همچنین قیمت پائین در مقایسه با جاذب‌های غیرآلی مانند زئولیتیک، مادهٔ منحصربه‌فردی می‌باشند.کربن اکتیو، فعال یا همان زغال فعال یک پودر سیاه رنگ است که از ذغال استخوان، پوسته نارگیل، ذغال سنگ نارس، کک نفتی، ذغال سنگ یا خاک اره ساخته شده است.
هنگامی که زغال در دمای بسیار زیادی تحت فشار قرار می‌گیرد، کربن اکتیو به وجود می‌آید. چراکه در دمای بالا، ساختار داخلی کربن تغییر می‌کند. به صورتی که اندازه منافذ آن کاهش می‌یابد و سطح آن افزایش پیدا می‌کند.در نتیجه این تغییرات، کربن اکتیو به وجود می‌آید که منافذ بیشتری نسبت به زغال معمولی دارد.
کاربرد مهم و قابل اهمیت آنها در جداسازی بو، رنگ، مزه‌های غیردلخواه از آب در عملیات‌های خانگی و صنعتی، بازیافت حلال، تصفیه هوا به‌ویژه در رستوران‌ها، صنایع غذائی و شیمیائی می‌باشد.و برای درمان بعضی از مسمومیت دارویی یا سموم خوراکی در ساعات اولیه پس از مصرف بکار می‌رود.
کربن فعال به دلیل داشتن خلل و فرج با اتصال به داروها و سموم موجود در لوله گوارشی جذب آنها را مختل می‌کند.
انواع کربن فعال:
کربن فعال پودری
کربن فعال میله ای یا اکسترود
کربن فعال گرانول
عوارض جانبی:سوء جذب و اسهال، تداخل در جذب سایر داروهای خوراکی.
کاربرد ها:
جداسازی آلاینده‌ها از هواسازها و سیستم‌های تهویه
در فیلتر سیگار
به عنوان محیط حامل در کاتالیست ها
تصفیه گاز طبیعی، حذف H2S ، BTX
حذف مواد تولید کننده بو از هوای خروجی از هود آشپزخانه‌ها و فیلتر یخچال‌ها
کنترل انتشار برای مثال در پمپ بنزین‌ها
بهسازی رنگ و طعم در نوشیدنی ها و آب میوه ها
جداسازی کربوهیدارت ها
حذف آلاینده‌ها از سیستم تهویه خودروها
برای تصفیه‌ی گاز دودکش‌ها در کارخانجات زباله سوزی برای حذف فلزات سنگین و دیوکسین ها
تصفیه گاز اگزوز برای حدف ناخالصی‌ها و آلاینده‌های آلی
افت کش
افزودنی خوراک دام
جذب رنگدانه های رنگ قهوهای از کنسانتره انگور سفید
رنگبری از قند و شکر
استفاده در ماسک های گاز
فیلترهای هوای فشرده
کاتالیست
کربن فعال برای درمان مسمومیت دارویی یا سموم خوراکی در ساعات اولیه پس از مصرف بکار می رود. قرص یا کپسول کربن فعال در بسیاری از کشورها به عنوان یک دارو برای درمان اسهال، سوء هاضمه و نفخ استفاده می شود.